"Stand on the shoulders of giants."
(Bài đọc 5: Viết báo cáo nghiên cứu và sử dụng AI một cách có trách nhiệm)
Congratulations! You’ve made it to the final lesson 🎉
So far, you’ve learned how to:
Plan a research project (lập kế hoạch nghiên cứu)
Design questions (thiết kế câu hỏi) and collect data (thu thập dữ liệu)
Think about how to analyze it (phân tích dữ liệu)
Use AI as a support tool (công cụ hỗ trợ)—not as your research brain (bộ não nghiên cứu)
Now it’s time to talk about how to write up your research (viết báo cáo nghiên cứu) and how to use AI tools ethically (sử dụng AI một cách đạo đức) in the process.
A research report (báo cáo nghiên cứu) is a formal way to present (trình bày) your study to others.
You explain:
What you studied (bạn đã nghiên cứu điều gì)
Why it matters (tại sao điều đó quan trọng)
How you did it (bạn đã làm như thế nào)
What you found (bạn đã tìm ra điều gì)
(Cấu trúc phổ biến của một báo cáo nghiên cứu đơn giản)
| Section (Phần) | Purpose (Mục đích) |
|---|---|
| Title (Tiêu đề) | Short, clear, shows topic |
| Abstract (Tóm tắt) | 1 paragraph summary of your study |
| Introduction (Giới thiệu) | Explain background and research question |
| Methods (Phương pháp) | Describe participants (người tham gia), tools (công cụ), and how data was collected |
| Results (Kết quả) | Present key findings (phát hiện chính) – with charts (biểu đồ) or examples (ví dụ) |
| Discussion (Thảo luận) | What do your results mean? Any limitations (hạn chế)? |
| Conclusion (Kết luận) | Final thoughts and suggestions for future research (nghiên cứu tương lai) |
Use simple sentences (câu đơn giản)
Be objective (khách quan) – don’t just say “I think…”
Use past tense (thì quá khứ) when describing your research
Add headings (tiêu đề) to guide the reader
Use paragraphs (đoạn văn) for each new idea
Like in previous lessons, AI can support (AI có thể hỗ trợ) you, but shouldn’t do the writing for you (không nên viết thay bạn).
Help you rewrite (viết lại) sentences to make them clearer (rõ ràng hơn)
“Can you rephrase this paragraph in academic style?”
Help you check grammar (kiểm tra ngữ pháp)
“Correct any grammar mistakes in this abstract.”
Suggest a structure (đề xuất cấu trúc)
“Give me an outline for a short research report.”
Invent findings (bịa ra kết quả nghiên cứu)
Generate the whole report (tạo toàn bộ báo cáo)
Replace your voice (thay thế giọng văn học thuật của bạn)
📌 You are the researcher. AI can be your assistant (trợ lý), not your author (không phải tác giả thay bạn).
Here are some rules to follow:
| Principle (Nguyên tắc) | Meaning (Ý nghĩa) |
|---|---|
| Transparency (Minh bạch) | Say clearly where you used AI |
| Academic honesty (Trung thực học thuật) | Don’t copy AI content word-for-word |
| Acknowledgment (Ghi nhận) | Mention that you used AI tools if required |
| Critical thinking (Tư duy phản biện) | Always check AI suggestions – don’t accept everything blindly |
🧠 Tip: If you use ChatGPT to improve your writing, say so in your appendix (phụ lục) or a footnote (chú thích).
Before (Trước):
“My research is about AI. It helps students. I interviewed people. It was good.”
After AI Support (Sau khi AI hỗ trợ):
“This study investigates the use of generative AI tools to support student learning. Data were collected through teacher interviews. Findings indicate positive attitudes toward AI, with some concerns about overuse.”
You still need to check grammar, tone, and accuracy (kiểm tra ngữ pháp, giọng văn, và độ chính xác)—but AI helps make it sound more academic.
| Concept (Khái niệm) | Explanation (Giải thích) |
|---|---|
| Research report (Báo cáo nghiên cứu) | Formal summary of your study |
| AI writing support (AI hỗ trợ viết) | Can help rephrase, correct grammar |
| Ethical use (Sử dụng đạo đức) | Don’t lie, don’t let AI replace your thinking |
| Academic tone (Giọng văn học thuật) | Clear, formal, objective |
Which part of writing a research report do you feel most confident about? Least confident?
(Bạn tự tin nhất ở phần nào khi viết báo cáo? Phần nào bạn thấy khó?)
Have you used AI to help your writing before? What did it do well or badly?
(Bạn đã từng dùng AI để hỗ trợ viết chưa? Nó làm tốt hay chưa tốt chỗ nào?)
How will you use AI responsibly in your own research writing?
(Bạn sẽ sử dụng AI một cách có trách nhiệm như thế nào trong việc viết nghiên cứu của mình?)